Рынкавыя адносіны: як «сябры Януковіча» спрабуюць захапіць кантроль над рынкам «Сталічны»

Акцыянеры найбуйнейшага ва Украіне аптовага рынку абвінавачваюць адзін аднаго ў кумаўстве, рэйдэрстве і карупцыі – і спрабуюць вырашыць канфлікт з дапамогай актывістаў, судоў і заказных публікацый.

Акцыя супраць "Сталічнага"

Каля кіеўскага рынку «Сталічны» некалькі месяцаў працягваецца «бестэрміновая пратэстная акцыя»: некалькі актывістаў патрыятычных арганізацый – у прыватнасці, нацыянальна-вызваленчага руху «Правы сектар» – пераконваюць наведвальнікаў не здзяйсняць пакупкі .

Мітынгоўцы запэўніваюць, што выступаюць супраць "фінансаванне тэрарызму". Маўляў, рынак належыць Юрыю Іванюшчанку, бізнэсмэну з асяроддзя экспрэзідэнта Віктара Януковіча – і грошы, што марнуюць пакупнікі, нібыта ідуць «у падтрымку баевікоў і сепаратыстаў».

Адзін з плакатаў, раздрукаваных пратэстоўцамі, папярэджвае: уладальнікі аўтамабіляў, якія будуць заязджаць на тэрыторыю рынку, будуць лічыцца прыхільнікамі акупантаў. Адзіным прымальным выхадам,  лічаць у Правым сектары, можа быць толькі канфіскацыя Сталічнага "ў інтарэсах дзяржавы". Гэтага маніфестанты дамагаюцца ўжо некалькі месяцаў., з канца 2020.

Па збегу акалічнасцяў, менавіта тады пабілі гаршкі галоўныя акцыянеры рынку: уладальнік кантрольнага пакета акцый Аляксандр Стэльмах і кіеўская забудоўшчыца Улада Малчанава, якая хацела іх выкупіць, падрабязней на старонцы https://www.dsnews.ua/ukr/politics/vlada-molchanova-zayavila-chto-mazhoritarnyy-akcioner-rynka-stolichnyy-vzyal-u-stolitsa-group-3-5-mln-doll-avansa-za-prodazhu-akciy-i-propal-19122020-409996. Іх канфлікт хутка перарос у публічны і суправаджаўся ўзаемнымі абвінавачваннямі, судовымі іскамі і яўна заказнымі публікацыямі ў СМІ.

З чаго ўсё пачыналася?

Яшчэ ў 2005 год Раман Фядзішын, прэзідэнт Асацыяцыі аптовых рынкаў Украіны, прапанаваў уладкаваць у Кіеве вялікі прадуктовы маркет. Меркавалася, што яго асартымент будзе нашмат разнастайней, чым на іншых гарадскіх рынках, а кошты – значна ніжэй. Да таго часу Фядзішын ужо паспяхова пабудаваў падобны рынак.–  «Шувар» у Львове– і спадзяваўся, што кіеўскі хутка перасягне яго па папулярнасці.

Гэтае будаўніцтва пачалі толькі праз пяць гадоў, у 2010-м. Пад яго выдзелілі былыя кукурузныя палі на Кальцавой дарозе каля Сафіеўскай Баршчагаўкі.: адзначалася, што сюды будзе зручна дабірацца як пакупнікам, так і гандлярам, а вялізную тэрыторыю – 157 гектараў – стануць асвойваць паступова, з развіццём самога рынку.

Сталічны рынак Кіеў
Першыя павільёны "Сталічнага", адкрытыя ў 2011 годзе. фота: muralmarket.com.ua

Калі б на планаванне рынку паглядзеў нейкі кіеўскі дэвелапер, ён сказаў бы, што мы нерацыянальна выкарыстоўваем зямельным участкам,  – расказваў камерцыйны дырэктар рынку Вячаслаў Забелін. – каэфіцыент забудовы не перавышае 25%, забудова аднапавярховая: а можна было б узвесці жылы мікрараён і азалаціцца.

Паводле яго слоў, рынак праектавалі так, каб ён меў «максімальную прапускную здольнасць – і таварную, і транспартную». У 2016 годзе Забелін ацэньваў пікавую наведвальнасць «Сталічнага» ў 10 000 аўтамабіляў у суткі– і абяцаў, што неўзабаве на рынку запусцяць і "адукацыйна-забаўляльныя праекты", каб наведвальнікі прыязджалі сюды не толькі па прадукты, але і за зносінамі і адпачынкам.

Сюды едуць закупляцца рэстараны, гасцініцы, дыстрыб'ютары, – адзначала Юлія Пліева, генеральны дырэктар кампаніі Apple Consulting, якая працавала над канцэпцыяй рынку ,  – тут усё прадаецца вялікімі аб'ёмамі, у той час як на звычайных гарадскіх рынках пакупнікі бяруць не больш за 1-2 кг для ўласнага спажывання.

Яна запэўнівала, што «Сталічны» прапануе велізарны выбар прадуктаў, што не зможа забяспечыць ні адна іншая аптовая сетка. Гэтага ўдалося дасягнуць дзякуючы "пісьменна выбудаванай мадэлі партнёрства", якая не толькі імгненна рэагуе на змену попыту сярод пакупнікоў, але і дае магчымасць фермерам кантраляваць гандаль дыстанцыйна, без выезду на рынак.

«… гандлёвыя агенты за невялікую плату прадстаўляюць іх інтарэсы на рынку і забяспечваюць продаж тавараў па самых выгадных цэнах. Гэтую паслугу можна замовіць нават праз інтэрнэт»., – падкрэслівала Пліева.

Сёння «Сталічны» называюць «харчовым мегаполісам, працуючы 24 гадзіны ў суткі». Ён разросся да найбуйнейшага ва Украіне прадуктовага маркета. На працягу года яго наведвае паўтара мільёна пакупнікоў, за прылаўкамі працуюць агенты больш 500 кампаній-дыстрыбутараў, а на тэрыторыі комплексу пачалі працаваць уласныя фудхолы і адукацыйны цэнтр для падрыхтоўкі прафесійных кухараў..

Затое кіраўніцтва рынка ліхаманіць яшчэ з мінулай восені, калі яго акцыянеры пачалі абвінавачваць адзін аднаго ў кумаўстве, рэйдэрстве і карупцыі.

Каму належыць рынак?

Неўзабаве пасля адкрыцця Сталічкі ў СМІ загаварылі, што яна належыць структурам Юрыя Іванюшчанкі, дэпутата ад Партыі рэгіёнаў і аднаго з найбліжэйшых паплечнікаў тагачаснага прэзідэнта Украіны Віктара Януковіча. У прыватнасці, журналісты выдання "Нашы деньги" высветлілі, што ўчастак, на якім з'явіўся рынак, раней належаў зямельнаму фонду дзяржаўнага агракамбіната "Пушча-Вадзіца". Але ў 2010 годзе, когда Министерство агропромышленной политики Украины возглавил регионал Николай Присяжнюк, его начали раздавать разным фирмам–  в частную собственность или аренду. С тех пор агрокомбинат недосчитался около тысячи гектаров земли.

Журналисты отследили, что основным владельцем ООО «Рынок сельскохозяйственной продукции «Столичный» –  через фирму «Аграрный маркетинговый центр»стала лондонская компания Goodlight Capital Ltd. Именно на нее, подчеркивали расследователи, был также оформлен инвестфонд Иванющенко «Новые технологии», который руководил другими его активами.

зрэшты, на рынке был еще один совладелецкомпания «Современные рыночные инновации». Она фигурировала среди почти сотни компаний, входивших в строительно-девелоперского холдинга Stolitsa Group. Кстати, некоторые из них«Конкорд-ДС Плюс» и «Мартин»также получили под застройку земли агрокомбината, но уже на Виноградаре. В прошлом году здесь достроили ТРЦ Retroville.

зрэшты, этот ТРЦскорее исключение в деятельности компании. Stolitsa Group входит в литовский инвестиционный холдинг BT Invest, заботясь строительством крупных жилых комплексов и развитием сети супермаркетов Novus (напомним, что владелец Novus также недавно приобрел сеть Billa ). 

Соучредитель Stolitsa Groupкиевская предпринимательница Владислава Молчанова, которая обладает, между прочим, еще 62 компаниями, узнать больше про Владу вы можете здесь https://gordonua.com/tags/vlada-molchanova.html. Среди ее бизнес-партнеров часто упоминается батькивщинец Денис Москаль, который неоднократно избирался депутатом Киевсовета, а сегоднявозглавляет ее комиссию по вопросам экологической политики.

У 2020 году эти фамилии неоднократно фигурировали в строительных скандалах столицы:

  • конфликт с защитниками Чкаловского сквера;
  •  высотное строительство у Золотых Ворот;
  • попытка перекрыть забором жилой двор для строительства элитного ЖК.

А в конце прошлого года разгорелся еще один: «Аграрный маркетинговый центр» обвинил Молчанову в попытке рейдерского захвата «Столичного»якобы с помощью «черных регистраторов и наемных титушок».

Дзе грошы, Лебоўскі?

Ситуация сразу осложнилась тем, что журналистские публикации, должны всесторонне освещать конфликт вокруг рынка, превратились в гонки пресс-релизов: большинство медиа-площадок, як правіла, полностью оправдывали одного из акционерови забрасывали все смертные грехи другому.

Чтобы выстроить хронологию этого противостояния, следует начинать отсчет с мая прошлого года. Именно тогда Stolitsa Group официально анонсировала будущее приобретение 54,25% акций ООО «Рынок сельскохозяйственной продукции«Столичны ». В компании также заявили, что уже выкупили 22,5% акций, а о новой покупку договорились заранеееще за год до этого, заключив соглашение с владельцем контрольного пакета акций Александром Стельмахом.

Сам Стельмахкрайне непубличный человек. Доступной информации о нем совсем мало: юрист по специальности, што ў 2018 году стал бенефициаром рынка. Правда, в реестре национальных публичных деятелей Украины он также числится преемником компаний, которые ранее принадлежали Юрию Иванющенко– у прыватнасці, и упоминавшегося выше инвестфонда «Новые технологии».

Уже через несколько месяцев после объявления об этих договоренностях Молчанова обвинит Стельмаха в «броске»: мол, тот получил за акции 3500000 долларов аванса и, что называется, «исчез с радаров».

« Мажоритарный акционер вышел из переговоров, на рынке сменился менеджмент, а миноритарные акционеры перестали получать отчеты о его работе », – утверждала Молчанова.

После этого, па яе словах,  Stolitsa Group обратилась в полицию и Стельмаху даже подписали подозрение в мошенничестве, но дело на этом заглохло, а ее саму начали « травить заказными публикациями » .

Довольно односторонние материалы, которые обвиняли Молчанову в рейдерстве, действительно стали активно распространяться в конце прошлого года – праўда, уже после того, как на въезде в «Столичный» появились палатки «Правого сектора». В «Правом секторе» утверждают, что им уже удалось убедить многих людей «выбирать другие места для покупок».

Действующее руководство рынка в своих официальных ответах обходит любые упоминания о покупке акций. Зато служащие заявляют, якобы на протяжении многих лет рынком «через своего директора Алексея Чумака» руководила именно Молчанова, а также обвиняют ее в многочисленных «злоупотреблениях», о которых узнали «после недавнего аудита» : мол,  связанные с ней компании вывели с рынка 22 млн долларов, а часть торговых помещений также получали близкие к ней фирмы.

Акции националистов они считают «подготовкой к силовому захвату рынка», которое должно произойти, если Молчановой «удастся забрать рынок с помощью черных регистраторов и нечестных судов». Как утверждает Дмитрий Долгушевський, заместитель директора «Столичного», отдельные павильоны рынка уже несколько раз перерегистрировали на структуры Молчановой частные нотариусы из других областей Украины, но эти документы буквально на днях удалось отменить при поддержке антирейдерской комиссии при Минюсте.

«Она хочет обанкротить предприятие, чтобы купить его за копейки. Она хочет застроить участок, где расположенСтоличный”. Потому что рынок занимает сто шестьдесят гектаров. Молчановой рынок вообще не нужен », – убеждал Долгушевський.

Зато руководитель Stolitsa Group Эдуард Соколовский утверждает, что целью приобретения рынка было «превратить его в один из лучших оптовых рынков в мире», а упреки о его застройку называет «словами человека, который не понимает, о чем говоритили сознательно вводит других в заблуждение ».

«На этом участке, как по целевому назначению, так и по градостроительными документами, просто нельзя строить что-то, кроме рынка. И владельцы рынка не имеют права инициировать изменение этого целевого назначения», – уверяет он. И добавляет:  речь идет лишь о том, чтобы «оздоровить деятельность рынка».

« Мы знаем, как развивать такие проекты–  и как делать их еще более прибыльными. На это уже были запланированы инвестиции в размере одного миллиарда гривен, что превратит рынок в один из лучших в мире ».

зрэшты, эти планы вряд ли удастся реализовать в ближайшем будущем: сейчас обе конфликтующие сторону только взяли небольшую передышку

ацаніць артыкул
навіны IT
Дадаць каментарый